- ARTIKEL
Bouwend Nederland en stikstof (geplaatst 1 december 2022)
De Porthos-uitspraak heeft gezorgd voor veel vertraging bij het opstarten en uitvoeren van bouwprojecten. Het “geitenpaadje” waarbij er vanuit werd gegaan dat eigen uitstoot van stikstof tijdens de bouwactiviteiten niet meetelde is door deze uitspraak geblokkeerd.
Hoe is het nu geregeld?
Het geldt in principe voor alle bouwactiviteiten en dus is er veel rekenwerk nodig en moeten er onderbouwde aanvragen komen voor een toestemmingsverlening om te mogen bouwen. In haar brief van 25 november 2022 heeft onze Minister van Natuur en Stikstof oplossingsrichtingen aangegeven.
Als iemand activiteiten wil ontwikkelen die negatieve effecten kan veroorzaken op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden dan moet daarvoor een natuurvergunning worden verleend. Zo staat het beschreven in de Wet natuurbescherming. Het bevoegd gezag is vervolgens verantwoordelijk voor toezicht en handhaving op naleving van de verleende vergunning. Het gaat hier om alle te ontwikkelen activiteiten; agrarische activiteiten, industriële activiteiten en ook projectontwikkeling.
Soms heeft een ondernemer zelf al voldoende stikstofrechten en kunnen deze worden gebruikt voor nieuw te ontwikkelen activiteiten. Dit noemt men intern salderen. Voor het intern salderen heeft de ondernemer op dit moment geen vergunning nodig. De ondernemer kan er ook voor kiezen deze stikstofrechten van een ander te kopen; dit noemen we extern salderen. Tot op dit moment is dit mogelijk zonder beperkingen. Wel moet er een natuurvergunning worden aangevraagd, doch als men over voldoende stikstofrechten beschikt is dat geen probleem. Zie ook wat Schiphol heeft gedaan door stikstofrechten van boerenbedrijven over te nemen.
Wat gaat er veranderen?
Onze Minister wil een vergunningplicht voor intern salderen. Dit zal inhouden dat er in de praktijk voor elke nieuwe activiteit een natuurvergunning moet komen ook al heeft het bedrijf in totaliteit voldoende rechten. Dit is natuurlijk heel vervelend voor ondernemers die dan voor elke kleine aanpassing van hun bedrijf een natuurvergunning moeten aanvragen. Onze Minister heeft aangegeven om hier nadere maatregelen te willen nemen om zo te voorkomen dat bouwend Nederland totaal wordt ontwricht. Dit middels een vereenvoudiging van de toestemmingsverlening. Voor wat betreft het extern salderen zal het kabinet proberen via het instrument van voorkeursrecht de regie te houden en proberen middels afspraken met provincies te voorkomen dat die elkaar het kaas van het brood gaan eten. Er wordt gedacht om te werken met een centrale stikstofbank. Sommige provincies hebben nu al een stikstofbank opgericht.
Vereenvoudiging toestemmingsverlening
Initiatiefnemers van bouwprojecten zijn nu gedwongen om berekeningen uit te voeren en ecologische beoordelingen te maken om vast te stellen of een activiteit vergunning plichtig is. Dit gaat leiden tot enorme vertragingen en toename van kosten. Daarbij komen de capaciteitstekorten bij onderzoeksbureaus en overheden die het verzoek moeten beoordelen. De Minister kondigde aan dat er op twee manieren zal worden geprobeerd om hier oplossingen voor te vinden; één voor de korte termijn en één voor de langere termijn.
Oplossing voor de korte termijn
Er komt een standaardisatie door middel van kengetallen of vuistregels om zo de administratieve lasten voor initiatieven te verminderen. Het doel is om zo snel inzicht te kunnen krijgen of een activiteit een vergunning nodig heeft of niet. Hierbij moet worden gedacht om de voorgenomen activiteit nader concreet te maken middels inzichten in de omvang van het bouwproject en de mate van duurzaamheid van het gebruikte bouwmateriaal. Gevolg moet zijn dat het voor partijen snel inzichtelijk is of er nadere berekeningen nodig zijn. De verwachting is dat, mede gezien de huidige verduurzaming in de bouw, hiermee veel kleine bouwprojecten geholpen zijn. Ook wil men ook voor deze projecten een ondergrens toepassen. Middels een toets zou dan kunnen worden geconcludeerd dat een initiatief niet vergunning plichtig is. Het kabinet streeft er naar om in het eerste kwartaal 2023 duidelijkheid te verschaffen.
Oplossing voor de langere termijn
Het kabinet wil onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor een nieuw systeem van toestemmingsverlening. Dit nieuwe stelsel moet toekomstbestendig en praktisch toepasbaar zijn en tegelijkertijd voldoen aan de eisen van de Vogel- en Habitatrichtlijn.
Hoe nu verder?
Dit alles overziend moet denk ik op dit moment de conclusie zijn dat er geen echte concrete oplossingen zijn voor de korte termijn. De korte termijn welke onze Minister in gedachten heeft is pas duidelijk in het eerste kwartaal 2023. En als er dan al duidelijkheid is dan moet daarna de uitwerking nog worden uitgevoerd. Gevolg zal zijn dat een deel van Bouwend Nederland het komende half jaar op slot zit. Er zullen toch echt andere noodmaatregelen moeten komen om dit te voorkomen.
De informatie in de artikelen heeft een signalerend karakter, is niet bedoeld als advies en de ontvanger/gebruiker kan hieraan geen rechten ontlenen. Tekst: Ondanks de zorgvuldige samenstelling van de inhoud van deze artikelen kan Nettax BV geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, direct dan wel indirect, ten gevolge van eventuele fouten, vergissingen of onvolledigheden van de aangeboden informatie. De artikelen kunnen verwijzen naar andere websites en andere bronnen.
